Os efectos das adiccións e as súas consecuencias representan un desafío tanto a nivel social como sanitario, impactando non só a Galicia e España, senón tamén á comunidade internacional na súa totalidade.

Por iso, comprender os indicios temperáns da adicción é crucial para intervir e brindar apoio a quen poida estar a enfrontar esta batalla. Nesta guía, axudarémosvos a saber identificar os signos dunha adicción, non só os evidentes, senón tamén os máis sutís e que a miúdo pasan desapercibidos. Ademais, deixámosvos unha guía sobre os pasos para seguir en casos de sospeitas de consumo de drogas, ante as evidencias de consumo e os posibles tratamentos.

A prevención é fundamental para cambiar o rumbo dunha adicción. Por iso, saber identificala a tempo axuda a construír unha contorna que fomente a saúde mental, emocional e un ocio saudable. 

Como identificar unha adicción?

Os principais signos dunha adicción ás drogas e que debes atender se unha persoa dunha contorna os ten son:

• Cambio brusco no coidado e no aseo persoal.
• Trastornos do sono con insomnio, pesadelos e tremores.
• Perda de peso e apetito excesivo.
• Disminución do rendemento, xa sexa na escola ou no traballo.
• Illamento físico, tendencia a desaparecer.
• Disminución da comunicación verbal e afectiva.
• Empobrecemento do vocabulario.
• Abandono de aficións e intereses.
• Cambios bruscos de humor.
• Perda de responsabilidade.
• Problemas de cartos.

Por outro lado, se ti eres a persoa que consume droga e todavía non es consciente de se te atopas nunha situación de dependencia… Estes son algún dos signo que axudan a recoñecer unha adicción.

• Dificultade no control do consumo. Malía ser consciente dos problemas persoales e familiares que o consumo supón na túa vida, non consegues reducir e controlar o uso de substancias. 
• Se sentes “craving”, un desexo persistente de consumir en todo momento.
• Consumo de outras substancias tóxicas. Ademais, se sentes necesidade de conseguir un maior efecto, polo que interactúas con outras substancias. 

• Efecto rebote. Cando o consumo é para sentir tranquilidade, ao rematar o efecto tende a provocar un maior estado de nerviosismo que antes de ter consumido. Polo que se necesita volver consumir. 

• Tolerancia. O consumo continuado xera un menor efecto ás mesmas cantidades de substancias, polo que as doses van aumentando de forma progresiva. 

• Síndrome de abstinencia. O cerebro afaise a unha substancia e require doses adicionais para obter o efecto desexado ou evitar síntomas desagradables como angustia, estrés ou desánimo. Os síntomas xorden cando se interrompe o consumo da substancia e alívianse ao renovalo.

• Alteración da conduta. En función do tipo de droga consumida, os efectos serán uns ou outros: agresividade, delirios…

• Cambios de principios e prioridades. Prodúcense cambios na maneira de pensar: actitudes favorables ao consumo, autoconvición de que se pode controlas, só se ve a parte gratificante, déixanse de facer actividades de ocio, a maior parte do teu tempo é para buscar a droga… Así, o consumo ocupa un lugar máis importante que a saúde, a familia, o traballo e os cartos. 

Que facer en caso de sospeitas de consumo?

Cando un pai, unha nai, ou outra persoa próxima sospeita que o seu fillo, filla, familiar ou alguén próximo á súa contorna está involucrado no consumo de drogas ou está a adoptar comportamentos que poderían derivar nalgunha forma de adicción, é moi importante mostrar comprensión, pero tamén firmeza. Ante esta situación, ten en conta os seguintes puntos.

Accións que si debes facer: 

• Dialogar
• Dar a importancia xusta
• Crer no que se ve
• Compartir a preocupación
• Confrontar
• Supervisar sen presionar

Accións que non debes facer: 

• Xuzgar
• Dramatizar
• Negar a evidencia
• Ocultar información
• Encubrir
• Agobiar con reproches

Que facer na evidencia de consumo?

Nos casos nos que as sospeitas xa se converteron en evidencias, debes buscar información e asesoramento do teu médico de cabeceira e recorrer a un centro especializado coma o noso. 

Ademais, neste momento tamén hai medidas que debes ter en conta e outras accións que deberías evitar.

O que si debes facer:

• Dialogar e analizar as circunstancias que levaron ao consumo.
• Manter o autocontrol emocional.
• Ofrecer axuda xa que está vendo en ti alguén a quen recorrer.
• Mostrarlle afecto polo que el ou ela é, independentemente do que faga.
• Intentar adicarlle máis tempo e prestarlle máis atención.
• Entender que se está ante unha persona que ten problemas e non “ante un problema”.
• Apoiar cando a persona quiera deixar de consumir e non obrigar.

O que non debes facer:

• Desesperarse.
• Culpar, nin “botar en cara” todo o que se fixo por el ou por ela.
• Converterse no seu perseguidor/a.
• Criticar de forma continuada e violenta o seu comportamento.
• Utilizar o castigo como único recurso para evitar que continúe consumiendo.
• Acosarlle continuamente con preguntas, sospeitas, acusacións. Isto conseguirá que se afaste de ti cada vez máis.
• Presionarlle para empezar un tratamento ou unha terapia.
• Ameazar (“Se non deixas de consumir …”)
• Hai que comprender que a adicción non deixa de ser unha enfermidade e como tal temos que brindar apoio cando a persoa desee curar.

Existe tratamento para as persoas adictas?

Hoxe en día todas as formas de adicción recoñécense como enfermidades que requiren un tratamento multidisciplinario e personalizado. En caso de enfrontarse a calquera problema relacionado coas adiccións, recoméndase buscar axuda directamente nun centro de tratamento como o da Asociación Érguete ou solicitar a asistencia de profesionais de atención primaria. Estes expertos avaliarán cada situación e derivarán ao centro adecuado. 

España conta cunha rede pública de centros ambulatorios de tratamento distribuídos en todas as Comunidades Autónomas. Ademais, estes compleméntanse con recursos socio-sanitarios destinados á inserción social e laboral.